Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina
Placówka założona została w 1883 roku jako Szkoła Muzyczna przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym, którego prezesem był Stanisław Moniuszko. Po dwunastoletniej, bardzo intensywnej, działalności Towarzystwa okazało się, że konieczne jest stworzenie u jego boku szkoły kształcącej przyszłych wykonawców i słuchaczy. Szkoła dawała patent zawodowego muzyka w Królestwie Polskim. Jej dyplom był też honorowany w Cesarstwie Rosyjskim. Początkowo w szkole działała tylko klasa śpiewu solowego i chóralnego prowadzona przez wybitnego kompozytora muzyki wokalnej, Piotra Maszyńskiego. W kolejnych latach stopniowo tworzono klasy instrumentów dętych, wiolonczeli, organów, fortepianu i skrzypiec. Wprowadzono też harmonię, kontrapunkt i formy muzyczne. W następnych latach podjęła pracę, utworzona z inicjatywy Wiktora Piątkowskiego, klasa dykcji i deklamacji. Rozwinęła się ona tak, że w latach 1905-1916 pełniła rolę jedynej uczelni teatralnej w Warszawie. Wśród wykładowców i absolwentów tej uczelni byli najwięksi aktorzy polscy tego okresu, partnerzy Heleny Modrzejewskiej: Mieczysław Frenkiel, Józef Kotarbiński, Wincenty Rapacki, Władysław Szymanowski, Maria Przybyłko-Potocka, Stanisława Wysocka, Roman Żelazowski, Antoni Fertner, a później – Aleksander Zelwerowicz. Warto dodać, że w latach 1892-1897 dyrektorem Szkoły był jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów, pedagog i pisarz, założyciel Filharmonii Warszawskiej – Zygmunt Noskowski. Szkoła stała się uczelnią o bardzo wysokim poziomie, skutecznie konkurującą z Konserwatorium Warszawskim.
Szkoła mieściła się początkowo w Salach Redutowych Teatru Wielkiego, następnie przenosiła się w różne miejsca aż do 1909 roku, kiedy to otrzymała stały lokal w gmachu Filharmonii Warszawskiej. Zajęcia w Szkole prowadzono na trzech kursach: niższym, średnim i wyższym. W 1919 roku w uznaniu zasług Szkoła otrzymała nazwę i uprawnienia „Wyższej Szkoły Muzycznej imienia Fryderyka Chopina”. W okresie międzywojennym Szkoła przeżywała lata rozkwitu. Dominowały klasy fortepianu, prowadzone przez wybitne indywidualności pedagogiczne: Bolesława Domaniewskiego, Aleksandra Michałowskiego i przede wszystkim Jerzego Żurawlewa (na zdjęciu poniżej). Rozwijały się też klasy skrzypiec, zwłaszcza gdy dyrektorem uczelni był Adam Wieniawski, klasa organów, śpiewu solowego, a także kompozycji i dyrygentury.
Na terenie Szkoły zrodziły się śmiałe projekty – Szkoła była kolebką dwóch najsłynniejszych, odbywających się w Polsce do dziś, międzynarodowych konkursów. Z inicjatywy prof. Jerzego Żurawlewa Szkoła zapoczątkowała Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. Fryderyka Chopina począwszy od lat 1926-27 (zdjęcie afisza obok), a z inicjatywy Adama Wieniawskiego od 1935 roku organizowano tu Międzynarodowe Konkursy Skrzypcowe im. Henryka Wieniawskiego. Obie imprezy szeroko rozsławiły imię warszawskiej uczelni poza granicami Polski. Dziś już mało kto pamięta, że oba te słynne na całym świecie międzynarodowe konkursy zrodziły się właśnie w murach Szkoły imienia Fryderyka Chopina.
Wojna i okupacja nie przerwały działalności Szkoły. Naukę kontynuowano mimo częściowego zniszczenia gmachu Filharmonii. Pod koniec 1942 roku władze okupacyjne zlikwidowały Szkołę. Wówczas prowadzono działalność Szkoły w warunkach konspiracyjnych. Organizowano koncerty i prelekcje, które pomagały Polakom przetrwać trudny okres okupacji i ocalić swoją kulturę. Podczas Powstania Warszawskiego, już we wrześniu 1944 roku wznowiono zajęcia lekcyjne w lokalu mieszczącym się w mniej zniszczonej części Warszawy, na Pradze.
W 1945 roku dyrektorem Szkoły został ponownie Adam Wieniawski. W związku z dużym zainteresowaniem Szkołą, powstawały liczne jej filie w Warszawie i okolicach. W 1950 r. Szkoła otrzymała nazwę Średniej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina i została upaństwowiona. Przedwojenne tradycje uczelni kontynuowali starzy doświadczeni pedagodzy. Byli wśród nich: Józef Śmidowicz, Paweł Lewiecki, Wiktor Bregy, Maria Haftner, Mikołaj Orłow, Zofia Drexler-Pasławska. W kolejnych latach Szkoła rozwijała się, wzrastała liczba uczniów, tworzone były nowe wydziały. Do grona pedagogów dołączali znani instrumentaliści, tacy jak: Irena Dubiska, Zenon Brzewski, Kazimierz Wiłkomirski i Roman Jabłoński. Wśród wybitnych absolwentów, odnoszących sukcesy w Polsce i za granicą należy wymienić: Zdzisławę Donat, Jerzego Artysza, Jadwigę Rappe, Jerzego Knetiga, Pawła Skrzypka, Annę Malewicz-Madej, Leonarda Mroza, Jadwigę Kotnowską i Wandę Głowacką. Wielu z nich wróciło do Szkoły jako jej wybitni pedagodzy, kierownicy sekcji i dyrektorzy.
Nawiązując do tradycji teatralnych Szkoły, Wydział Wokalny rozbudowano o Sekcję Piosenki, która wykształciła wielu znanych polskich piosenkarzy, m.in. Edytę Geppert i Andrzeja Rosiewicza. W 1992 roku, z inicjatywy ówczesnego konsultanta do spraw artystycznych Szkoły – Pawła Skrzypka, przy udziale Henryka Majewskiego, Zbigniewa Namysłowskiego i Jana Ptaszyna Wróblewskiego powołano w Szkole, jedyny w Polsce – obok Katowickiej Akademii Muzycznej – Wydział Jazzu. Do grona wykładowców tego wydziału dołączyli najwybitniejsi polscy jazzmani: Andrzej Jagodziński, Czesław Bartkowski, Adam Cegielski, Zbigniew Wegehaupt, Andrzej Trzaskowski, Piotr Rodowicz, Michał Tokaj – i wielu innych. Zaangażowanie nowych profesorów dostarczyło Szkole nowych impulsów z zewnątrz i zaowocowało ciekawymi ideami i projektami. W 1997 roku w Szkole powołano Policealne Studium Jazzu, w którym można kontynuować naukę po ukończeniu szkoły muzycznej II stopnia. Jest to dwuletnie studium kształcące zawodowych muzyków jazzowych; w 2005 roku otrzymało imię wybitnego trębacza jazzowego i założyciela wydziału Jazzu – Henryka Majewskiego. Równocześnie z powołaniem Policealnego Studium Jazzu, Szkoła została przekształcona w Zespół Państwowych Szkół Muzycznych imienia Fryderyka Chopina. Od sierpnia 2000r. Szkoła współorganizuje Warszawskie Warsztaty Pianistyczne – jeden z największych międzynarodowych kursów pianistycznych w Polsce, a w 2005 roku – zgodnie z tradycją wprowadzania nowatorskich projektów – Szkoła wzbogaciła się o jedyną w kraju Międzywydziałową Sekcję Muzyki Dawnej. W tym samym roku reaktywowana została działająca latach przedwojennych klasa organów. Od stycznia 2005 roku Szkołę wspomaga Fundacja Bednarska, w ramach której działa Edukacyjny Instytut Muzyczny.
W ciągu ostatnich 40 lat dyrektorami Szkoły byli: Halina Dzierżanowska, Zenon Brzewski, Elżbieta Artysz, Jan Kaniewski, Danuta Olechnowicz, Krystyna Bentkowska i Paweł Skrzypek, który pełni tę funkcję od września 2004 roku.
